W dzisiejszych czasach, kiedy dostęp do informacji jest niemal nieograniczony, wydaje się, że posiadamy wszystkie narzędzia niezbędne do skutecznej nauki. Wiemy, jak ważne jest utrzymanie porządku na biurku, odpowiednie nawodnienie oraz dbałość o odpowiednią ilość snu. Rozumiemy także, że nieustanne przerywanie nauki sprawdzaniem powiadomień na telefonie może znacząco obniżyć naszą efektywność. Mimo że dokładamy wszelkich starań, aby spełnić te warunki, efekty naszej pracy nie zawsze są zadowalające. Skłania to do refleksji:
Czy faktycznie wiemy, jak uczyć się efektywnie?
Zapewne nie raz zastanawiałeś(-aś) się, co tak naprawdę stoi za skutecznym procesem uczenia się. Jakie są jego sekrety i jak możemy je wykorzystać, aby nasza praca przynosiła lepsze wyniki? Czy istnieje uniwersalna recepta na to, by nauka była nie tylko efektywna, ale i przyjemna? W tym artykule postaram się zbadać te pytania, rozprawiając się z mitami i odkrywając prawdziwe filary efektywnej nauki.
Nie mam talentu do uczenia się!
W 2024 roku nadal spotykamy się z uporczywym mitem, który wpływa na podejście wielu osób do nauki i rozwoju osobistego. Brzmi on: „Jestem za głupi, bo nie mam talentu do nauki!” To przekonanie, niestety, wciąż ogranicza potencjał wielu z nas, sugerując, że sukcesy i zdolności w nauce zależą wyłącznie od wrodzonego talentu. Ale czy na pewno? Brak talent stał się wygodnym usprawiedliwieniem dla tych, którzy rezygnują ze swoich marzeń, jak również dla osób, które uważają się za gorsze. „Po co mam się starać, skoro nie mam do tego talentu?” – to pytanie zbyt często stawiamy sobie, zanim nawet zaczniemy działać. Wspólne jest przekonanie, że talent to coś, co dostajemy w „kolejce losowania” jeszcze przed narodzeniem – albo jesteś „stworzony do mądrości”, albo do „urody”. Jednak prawda jest taka, że talent to nie wszystko.
Predyspozycje vs. rozwój
Rzeczywistość jest taka, że każdy z nas rodzi się z określonymi predyspozycjami, które mogą ułatwić lub utrudnić osiągnięcie sukcesu w danej dziedzinie. Jednak brak określonych predyspozycji nie oznacza, że nie możemy osiągnąć sukcesu lub że „nie mamy talentu”. Ważne jest, aby zrozumieć, że każdy z nas może rozwijać swoje umiejętności w różnych dziedzinach, pod warunkiem, że zastosuje odpowiednią strategię.
Jak uczyć się efektywnie? Pierwsze kroki
Podczas rozpoczynania nauki łatwo jest popełnić typowe błędy, które zamiast pomagać, de facto sabotują nasz rozwój:
– „Będę się uczyć tak długo, jak tylko dam radę.”
– „Rezygnuję z przyjemności na rzecz nauki.”
– „Im więcej, tym lepiej.”
– „Czas przeznaczony na odpoczynek poświęcę na naukę.”
– „Samodzielne tworzenie notatek na pewno pomoże.”
Choć te podejścia mogą wydawać się rozsądne, w rzeczywistości nie prowadzą do efektywnej nauki. Uczenie się nie oznacza rezygnacji z odpoczynku czy ciągłego forsowania się.
Jak zmienić podejście?
Rozwianie mitu o nieomylności talentu to pierwszy krok do zmiany sposobu myślenia o nauce. Ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że sukces i rozwój są możliwe dla każdego, kto jest gotów podjąć wysiłek, wypracować odpowiednie metody nauki i konsekwentnie je stosować. Pamiętajmy, że efektywna nauka to proces, który wymaga czasu, cierpliwości oraz zrozumienia, że każdy z nas jest w stanie osiągnąć wyznaczone cele, bez względu na początkowe predyspozycje.
Co to znaczy uczyć się efektywnie?
Efektywna nauka to proces, który powinien być dostosowany do naszych indywidualnych potrzeb, możliwości i preferencji. Zbyt często wpadamy w pułapkę przekonania, że ciągłe poświęcenie i rezygnacja z przyjemności są niezbędne do osiągnięcia sukcesu akademickiego. Jednak kluczem do efektywności jest znalezienie równowagi i zrozumienie, że nauka może być przyjemna i nie musi prowadzić do wypalenia. Poniżej rozwińmy sześć filarów efektywnej nauki, które pomogą Ci zmienić podejście i osiągnąć lepsze wyniki.
Czas
Zarządzanie czasem to więcej niż tylko tworzenie harmonogramów. To umiejętność realistycznego planowania swojej nauki oraz rozpoznawanie, kiedy Twój umysł jest najbardziej receptywny. Dziel swoje zadania na mniejsze części i wyznaczaj przerwy, by nie doprowadzić do przemęczenia. Pamiętaj, że jakość jest ważniejsza niż ilość.
Organizacja
Dobra organizacja to fundament efektywnej nauki. Utwórz czyste i uporządkowane miejsce do nauki, z dala od rozpraszaczy. Skorzystaj z narzędzi takich jak kalendarze, planery czy aplikacje do zarządzania zadaniami, które pomogą Ci utrzymać porządek w Twoich obowiązkach i terminach.
Samodyscyplina
To zdolność do utrzymania motywacji i skupienia na celach, nawet w obliczu pokus. Rozwijanie samodyscypliny wymaga czasu i praktyki, ale zaczyna się od małych kroków, takich jak ustalanie i przestrzeganie własnych reguł dotyczących nauki.
Skuteczne techniki
Odkryj i zastosuj techniki takie jak aktywne powtórki, technika Pomodoro, mnemotechniki czy mapy myśli. Eksperymentuj, aby znaleźć te, które najlepiej odpowiadają Twojemu stylowi uczenia się.
W tym miejscu odsyłam cię do książki, w której znajdziesz wszystko na temat efektywnego uczenia się: Rozpocznij odkrywanie sekretów efektywnej nauki z „Harvardzkim Poradnikiem Skutecznego Uczenia Się”
Motywacja
Znajdź swoje „dlaczego” – to, co naprawdę Cię motywuje do nauki. Może to być dążenie do konkretnego zawodu, chęć zdobycia wiedzy w interesującej Cię dziedzinie lub poprawa własnych wyników. Przypomnij sobie swoje cele, kiedy zaczynasz tracić motywację.
Odpoczynek
Uczenie się nie powinno odbywać się kosztem Twojego zdrowia fizycznego i psychicznego. Znajdź czas na relaks, hobby, spędzanie czasu z przyjaciółmi czy uprawianie sportu. Pamiętaj, że odpoczynek jest niezbędny dla utrzymania wysokiej efektywności nauki.
Jak uczyć się efektywnie? podsumowanie.
Podejście do nauki z uwzględnieniem tych sześciu filarów pozwoli Ci nie tylko osiągnąć lepsze wyniki, ale również czerpać większą radość z procesu uczenia się. Efektywna nauka nie jest o poświęcaniu i zmuszaniu się, ale o inteligentnym wykorzystaniu Twojego czasu, energii i zasobów umysłowych. Zastosuj te zasady, a zobaczysz, jak Twoje podejście do nauki zacznie się zmieniać na lepsze.